Psikolojik İlk Yardım

22 Şub 2023

PSİKOLOJİK İLK YARDIM

Psikolojik İlk Yardım süreci, toplumda olumsuz sonuçlara yol açan ya da travmatik olayların  ardından bireylerin temel psikolojik ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak kendilerine, ailelerine ve  yakınlarına yardımcı olmamızı sağlayan birçok eylemi barındıran psikososyal bir destektir.

Tehlikede olan biriyle iletişim kurma şeklimiz çok önemlidir. Bir kriz olayından geçmiş  kişiler çok üzgün, endişeli veya kafası karışmış olabilir. Bazı insanlar kriz sırasında  meydana gelen olaylardan dolayı kendilerini suçlayabilir. Onlara karşı sakin olmak ve anlayış  göstermek; kendilerini daha güvende hissetmelerine, anlaşılmalarına, saygı duyulmasına ve uygun şekilde bakım ihtiyaçlarının karşılanmasına yardımcı olabilir.

Birinin hikâyesini dinleyerek ona paha biçilemez bir destek sunabiliriz. Fakat bize neler yaşadığını  anlatması için de kimseye baskı yapmamalıyız. Ancak, onlarla sessiz bir ortamda kalırsak ve konuşmak isterlerse orada olduğumuzu bilmelerini sağlamalı veya yemek ya da bir  bardak su gibi desteklerle de onlara yardımcı olabiliriz.

İZLE, DİNLE, BAĞ KUR

Kriz durumlarında her şey hızlıca değişebilir. Müdahalede bulunmadan önce sakin ve  güvende olup olan biteni gözlemlemeliyiz.

Yardım ettiğimiz insanları ve durumlarını doğru bir şekilde dinlemek, ihtiyaçlarını  anlamak oldukça önemlidir. Bu noktada gözümüzle, kulağımızla ve kalbimizle  dinlemeye çalışmalıyız.

İhtiyaçlarını saptandıktan sonra yardım edebileceğimiz noktalarda da yardımcı olmalıyız.

Kriz durumunun ardından kişinin temel ihtiyaçlarını karşılamasına (su, yiyecek vs.)  yardım etmeliyiz ve bu ihtiyaçlarını devamlı olarak nerede karşılanacağına dair onlara bilgi  vermeliyiz. Kendi ihtiyaçlarının ve yakınlarının ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için pratik  bilgiler verebiliriz. Geçmişte zorlu bir durumla nasıl baş ettiklerini sorabiliriz ve bu baş etme yöntemlerini hatırlamalarına yardımcı olabiliriz. Onlara neyin iyi gelebileceğini sormalıyız. Haber almak istedikleri kişilerle ya  da durumlarla ilgili bilgiye ulaşabiliyorsak onları da bilgilendirmeliyiz.

Psikolojik Sağlamlılık

Psikolojik sağlamlılığı en genel olarak şu şekilde tanımlayabiliriz: "Trajedi, travma, zorluk ve devam eden önemli  yaşam streslerine karşı adapte olabilme yeteneği."

Bu noktada Psikolojik sağlamlılığımızı arttırmak için öz bakım aktivitelerine yönelebiliriz. Peki, yapabileceğimiz öz bakım aktiviteleri nelerdir?

  • Fiziksel Öz Bakım: Uyku, yürüyüş, esneme, gevşeme, sağlıklı beslenme,  dinlenme.
  • Duygusal Öz Bakım: Stresimizi yönetmeli, duygusal olgunluğu geliştirmeli, affetmeyi öğrenmeli, kendimize karşı öz şefkati arttırmalıyız.
  • Sosyal Öz Bakım: Sınırlarımızı belirlemeli, insanlar ile iletişim kurmalı, sevdiklerimizle vakit  geçirmeli, ihtiyaç duyduğumuzda yardım isteyebilmeliyiz
  • Ruhsal Öz Bakım:  Kendimize zaman ayırarak meditasyon yapabilir, hissettiklerimizi yazabilir, doğayla bağ kurmayı deneyebiliriz.
  • Psikolojik ve Ruhsal Durumlar Olarak; Kendimize iyi gelen şeyleri bulmalı, yapmaktan hoşlandığımız ve yaparken rahatladığımız egzersizleri veya etkinlikleri planlayabiliriz .( Nefes egzersizi,  çay-kahve içmek, müzik dinlemek, yürüyüş yapmak, oyun oynamak, meditasyon-yoga, kendini bağışlamayı öğrenmek, çocuklarla oynamak, hayvanları sevmek,  şükran duymak, varlığın farkında olmak, maneviyata yönelmek, temizlik yapmak gibi.)
  • Profesyonel olarak iş yaşamında sınırları çizebilmeli, sosyal hayat ile iş hayatını ayırmalıyız. ‘Hayır’ diyebilmeli, kendi fikrimizi paylaşabilmeli ve kendi  kariyer hedefimizi oluşturmalıyız.
  • Duygusal olarak kendimizi sevmeli, kendimize hediye vermeli ve kendimize karşı öz-şefkat göstermeliyiz. Duygularımızı ertelemeden yaşayama özen göstermeli, ağlamak istiyorsak ağlamalı, kahkaha atmak istiyorsak da kahkaha atmalıyız. Tüm bunlara ek olarak sosyal desteğe açık olmalı, duygulardan kaçmadan onlarla  yüzleşmeliyiz.

Psikolojik Danışman

Berk ER